Το «σιγά μην γίνουμε τα γκαρσόνια της Ευρώπης», δεν είναι πολύ παλιό.
Χρησιμοποιήθηκε ευρύτατα -και πολιτικά-, για να απαξιώσει έναν από τους πλέον σημαντικούς – και εκ του αποτελέσματος- τομείς της ελληνικής Οικονομίας.
Τι έγινε λοιπόν ξαφνικά και η απαξία για τα γκαρσόνια, μεταβλήθηκε εν μία νυκτί, σε πρωτοφανές ενδιαφέρον για τον Τουρισμό;
Η απάντηση είναι απλή: follow the money.
Οι πρωτοφανείς κρίσεις που έχει περάσει η Ελλάδα την τελευταία δεκαετία, ανέδειξαν τον σπουδαίο ρόλο του Τουρισμού, όχι μόνο συνολικά στην ελληνική Οικονομία, αλλά και στην περιφερειακή ανάπτυξη και την τόνωση των τοπικών οικονομιών.
Ειδικά δε με την πανδημία Covid 19, η απουσία της τουριστικής δραστηριότητας, ανέδειξε και στους πλέον δύσπιστους, τον πολύ σημαντικό ρόλο του τομέα, επαναλαμβάνω όχι μόνο στην Οικονομία, συνολικά, αλλά και στην περιφερειακή ανάπτυξη, στην οικογένεια του ορεινού χωριού της άλλης Ελλάδας, στους ψαράδες του ακριτικού νησιού, στις εσχατιές του ελληνικού αρχιπελάγους.
Όμως, ως γνωστόν, η Ελλάδα είναι η χώρα της υπερβολής.
Αίφνης λοιπόν ο Τουρισμός έγινε το φάρμακο διά πάσαν νόσον.
Κουτσοί στραβοί -επιτρέψτε μου την έκφραση-, στον Άγιο Παντελεήμονα, συγγνώμη, στον Τουρισμό ήθελα να πω…
Σε αυτό βοηθά και το υπουργείο Τουρισμού, βεβαίως βεβαίως: Εδώ και δεκαετίες τέτοιο πρόγραμμα διαφήμισης για τον …εσωτερικό Τουρισμό -αφού ως γνωστόν στον Έλληνα πρέπει να διαφημίσεις την Ελλάδα για να προγραμματίσει διακοπές στην χώρα του-, δεν έχει υπάρξει. Ρέουν τα πάσης φύσεως σποτς. Και όχι αυτά τα …φθηνά, που έγιναν στο πλαίσιο διαγωνισμού με όλες τις διαδικασίες και «ενέκριναν» και όλοι οι φορείς του κλάδου μέσα από διαβούλευση, αλλά νέα, «επαναστατικά», σούπερ, που έγιναν με χορηγία…
Και γεμίσαμε και ειδικούς: Υπερτουρισμός, μνημόνια, συμφωνίες, ρεκόρ πτήσεων, διαχείριση προορισμών, καμπάνιες και άλλα ων ουκ έστιν αριθμός, αναλύονται από τους πάντες, οι οποίοι έχουν άποψη επί παντός επιστητού.
Στην πραγματικότητα, όλοι πασχίζουν να πουλήσουν την πραμάτεια τους…
Για να δούμε όμως το μέλλον του Τουρισμού –σ.σ. δεν μας αφορά η πραμάτεια του καθενός- πρέπει να δούμε πως έφτασε ως εδώ.
Ο ελληνικός Τουρισμός έφθασε ως εδώ λοιπόν από την δημιουργικότητα, την εργασία και την ευρηματικότητα του ιδιωτικού τομέα, που σε κρίσιμες φάσεις στηρίχθηκε από οριζόντιους αναπτυξιακούς νόμους, χωρίς συγκεκριμένες τομεακές – κλαδικές ενισχύσεις.
Και βέβαια από την μοναδικότητα της Ελλάδας, την ομορφιά του ελληνικού τοπίου και την ασύγκριτη αίσθηση φιλοξενίας του Έλληνα.
Ως εκ τούτου την επιτυχημένη συνταγή την έχουμε. Αν σε αυτή ασχοληθούν λίγο σοβαρά οι ταγοί της εξουσίας με τις δημόσιες υποδομές, την οργάνωση της χώρας και την ασφάλεια δικαίου (σ.σ. για τις επενδύσεις), τότε το «τουριστικό μέλλον» της χώρας θα είναι ακόμη πιο λαμπρό.
Τα κέρδη από την κρίση
Στην προηγούμενη δεκαετία η Ελλάδα βρέθηκε σε μια σειρά διαδοχικών κρίσεων, τις οποίες βιώνουμε ακόμη. Δεν είναι υπερβολή να υποστηρίξει κάποιος, ότι πράγματα και καταστάσεις που ένας άνθρωπος πιθανώς θα βιώσει μια φορά στην ζωή του, συνέβησαν πολλαπλά, από το 2010 και εντεύθεν.
Ωστόσο, αν υπάρχει ένα κέρδος από τις διαδοχικές κρίσεις, τις οποίες αντιμετώπισε η χώρα, είναι η συνειδητοποίηση του μεγέθους της συμβολής του Τουρισμού στην ελληνική Οικονομία.
Είναι όμως τελικά τόσο απλά τα πράγματα;
Απλά δεν ξέρω αν είναι, σίγουρα όμως κινούνται νομοτελειακά.
Και εξηγούμαι: Η μεγάλη ανάπτυξη του ελληνικού Τουρισμού και δη της ξενοδοχίας, από τα μέσα της δεκαετίας του 2010 και μετά έως σήμερα, οφείλεται στον εξαιρετικό αναπτυξιακό νόμο της προηγούμενης δεκαετίας, που ψήφισε η τότε κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, και οδήγησε στον εκσυγχρονισμό των παλαιών ξενοδοχείων και στην ανέγερση νέων. Αν δει κάποιος τους δείκτες ικανοποίησης από τα ξενοδοχεία στην Μεσόγειο, τα ελληνικά βρίσκονται στην πρώτη θέση, μπροστά από τα ισπανικά και τα τουρκικά, όλα τα τελευταία χρόνια.
Φοβάμαι, ότι με τον αναπτυξιακό νόμο που ψηφίστηκε πρόσφατα, που είναι «μίζερος» και χαμηλών προσδοκιών, το 2030 -γιατί τις συνέπειες κάθε αναπτυξιακού τις βλέπουμε μετά από μια 10ετία- θα δούμε τα ελληνικά ξενοδοχεία να υποχωρούν σε ανταγωνιστικότητα…
Και τώρα τι;
Η φετινή τουριστική περίοδος, όταν ξεκινήσει -γιατί ακόμη είμαστε στην «προθέρμανση», θα είναι δύσκολη. Όπως μου είπε πρόσφατα κορυφαίος ξενοδόχος, από τους πιονέρους του Τουρισμού, «όποιος κάνει προβλέψεις φέτος, ή έχει πολιτικό ενδιαφέρον ή είναι εκτός κλάδου και δεν γνωρίζει τα βασικά».
Οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις κυρίως, αλλά και οι επιχειρήσεις μεταφορών και όχι μόνο, θα δουλέψουν και φέτος με τιμές 2019, όταν η πραγματικότητα είναι σκληρή και τα προβλήματα πολλά και σημαντικά: Η γεωμετρική αύξηση του κόστους της ενέργειας, η αύξηση όλων των συντελεστών παραγωγής, η αύξηση του κόστους εργασίας, η δυσκολία εξεύρεσης προσωπικού και η “πλειοδοσία” αμοιβών, η -απολύτως ανεξέλεγκτη- βραχυχρόνια μίσθωση, οι ελλείψεις πρώτων υλών και αγαθών, ο πόλεμος στην Ουκρανία, η «αγωνία» της Τουρκίας να καλύψει το κενό των 6 εκατομμυρίων τουριστών από Ρωσία και Ουκρανία -προφανώς με προσφορές στις αγορές της Δυτικής Ευρώπης-, οι ρυθμίσεις του ΕΦΚΑ, η αποπληρωμή των δανείων του ΤΕΠΙΧ ΙΙ, είναι μερικά μόνο από αυτά.
Στην «παράταση» δε κυριολεκτικά η κυβέρνηση παράτεινε για το δίμηνο Απριλίου – Μαϊου, την ισχύ του προγράμματος «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ», που αποτελεί στην πράξη το μόνο πρόγραμμα ενίσχυσης των επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν μείζονα προβλήματα επιβίωσης, πέραν βεβαίως του Covid, δείχνοντας «κατανόηση» στα προβλήματα του κλάδου και αξίζει ένα μεγάλο μπράβο στην κυβέρνηση και τους αρμόδιους υπουργούς για την απόφασή τους αυτή, η οποία με τον τρόπο αυτό αναγνωρίζει τις δύσκολες στιγμές που περνάει ο τουριστικός κλάδος και το πρόβλημα από την “νεκρή” περίοδο του Χειμώνα, μέχρις ότου εκκινήσει η τουριστική περίοδος προς τα τέλη του Μαΐου, εκτός απροόπτου…
Τούτων δοθέντων και η εφετινή τουριστική περίοδος θα είναι last minute και οποιαδήποτε πρόβλεψη είναι παρακινδυνευμένη.
Όλες οι έρευνες δείχνουν ότι οι τουρίστες στην Ευρώπη θέλουν να ταξιδέψουν, όπως και οι Αμερικανοί. Κινέζοι, Ρώσοι, Ουκρανοί, αν κινηθούν, θα είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Ως εκ τούτου, η έλλειψη απροόπτων κατά την διάρκεια της τουριστικής περιόδου, κυρίως στον πόλεμο στην Ουκρανία και στον κορονοϊό, θα δώσει τον τόνο. Και βέβαια οι επιπτώσεις στις ταξιδιωτικές επιλογές των τουριστών της ακρίβειας, η οποία -μέχρι στιγμής- «αντισταθμίζεται» από τις αυξημένες αποταμιεύσεις τους, από τα lock downs της τελευταίας διετίας.
Το μόνο δεδομένο είναι ότι οι μέχρι στιγμής κρατήσεις -όση αξία έχουν κρατήσεις που μπορεί να ακυρωθούν λίγες ώρες πριν την πτήση και χωρίς προκαταβολή στις περισσότερες περιπτώσεις-, κινούνται σε υψηλά επίπεδα και κοντά στα επίπεδα του 2019, για την υψηλή περίοδο, καθώς ακόμη η σεζόν δεν έχει ουσιαστικά ξεκινήσει.
Καλή σεζόν στον ελληνικό Τουρισμό, την οποία «χρειάζονται» τα δημόσια οικονομικά, η κοινωνία, οι πολίτες, ΟΛΟΙ μας.
Γιατί ο Τουρισμός με συνέπεια και συνέχεια, στηρίζει την πατρίδα.
(*) Άρθρο στο μηνιαίο περιοδικό του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθήνας (ΕΒΕΑ), ΑΝΑΠΤΥΞΗ, στο τεύχος Μαϊου 2022. Ο Κωνσταντίνος Στ. Δεριζιώτης είναι εκλεγμένο μέλος του ΔΣ του ΕΒΕΑ, για δεύτερη συνεχόμενη θητεία.
Πηγή: money-tourism.gr
