«Ο βυθός της Σαντορίνης κρύβει μυστικά» αναφέρει η Εύη Νομικού αν. Καθηγήτρια Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ και επικεφαλής για την Ελλάδα της Ωκεανογραφικής αποστολής του Διεθνούς Προγράμματος Διερεύνησης των Ωκεανών- IODP.
Ένα όνειρο ζωής και πολλά χρόνια αποστολών και έρευνας, σε πολλά επίπεδα, μέσω διαφόρων προγραμμάτων έδωσε την δυνατότητα στην Ελλάδα, στους Έλληνες επιστήμονες και στην Σαντορινιά ερευνήτρια να ενταχθεί το νησί της σε αυτό το Διεθνές Πρόγραμμα.
Σε συνέντευξη της στον FM1 στην εκπομπή “Σημείο Αναφοράς” και τη Χαρά Καπότου, για αυτή την σημαντική αποστολή η κ.Νομικού επισημαίνει ότι «…η ωκεανογραφική αποστολή αναμένεται να ολοκληρώσει την έρευνα για τη Σαντορίνη».
« Η Σαντορίνη δεν είναι ένα μόνο ηφαίστειο αλλά πολλά διαφορετικά ηφαιστειακά κέντρα που έδρασαν τα τελευταία χιλιάδες χρόνια για να δώσουν αυτό το αποτέλεσμα το οποίο ζούμε εμείς»
«Στόχος να συνδέσουμε την ηφαιστειότητα με τα ενεργά ρήγματα. Να δούμε την εξέλιξη των ηφαιστείων στο παρελθόν για να μπορούμε να προβλέψουμε πως θα συμπεριφερθούν στο μέλλον».
«Όπως επίσης και ποια ήταν η δυναμική της Μινωϊκής έκρηξης καθώς δεν γνωρίζουμε τι γίνεται στον υποθαλάσσιο χώρο…… ».
«……πως συμπεριφέρεται ο Κολούμπος και πως συνδέεται χρονικά και στην εξέλιξη του με τους 25 υποθαλάσσιους ηφαιστειακούς θόλους που έχουμε βρει βορειοανατολικά του Κολούμπο άρα την ιστορία του» διεκρινίζοντας ότι δεν θα γίνουν γεωτρήσεις στον κρατήρα του Κολούμπο .
Τα δεδομένα που είχαν , η χαρτογράφιση του υποθαλάσσιου χώρου της Σαντορίνης, τα σεισμικά προφίλ, επέτρεψαν στους επιστήμονες να υποβάλλουν μια εμπεριστατωμένη πρόταση σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον μεταξύ πολλών προτάσεων που έγιναν για την Μεσόγειο και επιλέχθηκε η Σαντορίνη για την ωκεανογραφική αποστολή με το καλύτερο πλοίο του κόσμου.
“Δεν υπάρχει καμία επικινδυνότητα για την περιοχή από τις γεωτρήσεις” διαβεβαιώνει η Ε.Νομικού η έρευνα είναι ανοιχτή, θα δίνει την δυνατότητα εκπαίδευσης οι φοιτητές που θα έχουν εικόνα online, θα βλέπουν πως συλλέγονται τα δείγματα, θα κατανοήσουν το τι κάνουν οι επιστήμονες σε πραγματικό χρόνο θα συνδέονται απευθείας με το πλοίο και θα βλέπουν πως οι επιστήμονες δουλεύουν τα υλικά από το θαλάσσιο πυθμένα και τι συμπεράσματα βγάζουν, θα θέτουν ερωτήματα την ώρα της διαδικασίας. Οι κάτοικοι της περιοχής θα ενημερώνονται για την πορεία της έρευνας ενώ θα γίνουν και σεμινάρια στους κατοίκους, μετά το τέλος της αποστολής για να γνωρίζουν την ιστορία του τόπου και την εξέλιξη της στο πέρασμα των χρόνων.
” Φανταστείτε ότι θα έρχεται ο πυρήνας ( το δείγμα) από τις γεωτρήσεις πάνω στο πλοίο και θα γίνονται οι έρευνες την ίδια στιγμή….θα είναι ένα ανοιχτό σχολείο θαλάσσιας έρευνας….”
“Καταγραφή του διασημότερου ηφαιστείου του κόσμου”
“Θα έχουμε μια καταγραφή του διασημότερου ηφαιστείου του κόσμου και πάρα πολλά ερωτήματα που έχουμε οι επιστήμονες, με το τέλος της αποστολής θα έχουν να απαντηθεί” τονίζει η Αν. Καθηγήτρια Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ Εύη Νομικού.
Θα ερμηνεύσει τους γεωκινδύνους, την κλιματική αλλαγή και τον μικροβιόκοσμο που υπάρχει μέσα στα πετρώματα που θα ανασυρθούν από τις γεωτρήσεις και φυσικά θα μας δώσουν απαντήσεις για το μέλλον, αναφέρει.
Ένας στόχος που ξεκίνησε το 2001 επιτυγχάνεται. Αυτή η διεθνής αποστολή, μετά από τόσα χρόνια έρευνας, πολλές ωκεανογραφικές αποστολές, που έδωσαν όλα τα δεδομένα προκειμένου να κατατεθεί μια ολοκληρωμένη πρόταση και να επιλεγεί από την IODP η Σαντορίνη, αναμένεται να δώσει απαντήσεις σε μια σειρά σημαντικών ερωτημάτων και να ολοκληρώσει την έρευνα για την περιοχή.
Η διεθνής αποστολή που έχει ως στόχο την διεξαγωγή υποθαλάσσιων ερευνητικών γεωτρήσεων γύρω από το ηφαιστειακό συγκρότημα Σαντορίνης-Κολούμπου-Χριστιανών στο Νότιο Αιγαίο, πρόκειται να πραγματοποιηθεί από τον Δεκέμβριο του 2022 έως το Φεβρουάριο του 2023, αναφέρει στο ΑΠΕ η ερευνητική ομάδα.
Οι γεωτρήσεις θα γίνουν σε έξι σημεία μέσα στην καλδέρα της Σαντορίνης και στον ευρύτερο υποθαλάσσιο χώρο Σαντορίνης-Αμοργού, οι οποίες θα γίνουν με το ωκεανογραφικό πλοίο “JOIDES Resolution”, θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο της Αποστολής 398 του Διεθνούς Προγράμματος Διερεύνησης των Ωκεανών (International Ocean Discovery Program-IODP), ενός από τα πιο φιλόδοξα και πιο μακρόχρονα διεθνή επιστημονικά προγράμματα στον κόσμο.
Το εξειδικευμένο ωκεανογραφικό πλοίο, ένα από τα μεγαλύτερα για ερευνητικές γεωτρήσεις στον κόσμο, προγραμματίζεται να ξεκινήσει από το ισπανικό λιμάνι της Ταραγόνα στις 6 Δεκεμβρίου 2022 με κατεύθυνση το Αιγαίο και η αποστολή θα έχει ολοκληρωθεί έως τις 5 Φεβρουαρίου 2023. Ήδη έχουν οι προετοιμασίες τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
Η αξιολόγηση κράτησε τέσσερα χρόνια και το IODP ανακοίνωσε την έγκριση (με “άριστα” μάλιστα) της επιστημονικής πρότασης για τη διεξαγωγή θαλάσσιων ερευνητικών γεωτρήσεων στο ηφαιστειακό συγκρότημα στο Νότιο Αιγαίο, που αποτελείται από τις ηφαιστειακές νησίδες των Χριστιανών, την καλδέρα της Σαντορίνης, τη Νέα και Παλαιά Καμένη (όπου η τελευταία έκρηξη συνέβη το 1950) και το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο, κοντά στη Σαντορίνη, το οποίο εξερράγη το 1650.
Κύριος στόχος του IODP είναι να αποκαλύψει τη γεωλογική ιστορία της περιοχής μέσω των υποθαλάσσιων ερευνητικών γεωτρήσεων.
Το IODP περιλαμβάνει 22 χώρες μέλη με οικονομική υποστήριξη από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ιαπωνία, την Κίνα, την Αυστραλία, την Κορέα, την Ινδία, τον Καναδά και 14 ευρωπαϊκές χώρες. Σκοπός του είναι να μελετήσει την εξέλιξη της Γης, όπως έχει αποτυπωθεί στα ιζήματα και στα πετρώματα κάτω από το βυθό των ωκεανών. Αυτό γίνεται με βαθιές θαλάσσιες ερευνητικές γεωτρήσεις και ανακτήσεις πυρήνων ιζημάτων και πετρωμάτων, τα οποία στη συνέχεια μελετώνται λεπτομερώς από επιστήμονες από όλο τον κόσμο.
Η ερευνητική πρόταση υποβλήθηκε από τριάντα επιστήμονες από πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα από αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία, με τη συμμετοχή πολλών ξένων πανεπιστημίων, όπως Κλερμόν-Ωβέρνης (Γαλλία), Αμβούργου (Γερμανία), Όρεγκον και Τέξας Α&Μ (ΗΠΑ), Κιλ, Μπρίστολ και Οξφόρδης (Βρετανία), καθώς επίσης ελληνικών Ιδρυμάτων (ΕΚΠΑ, ΑΠΘ, ΙΘΑΒΒΥΚ-ΕΛΚΕΘΕ).Η ωκεανογραφική αποστολή του «JOIDES Resolution» από τον Δεκέμβριο του 2022 μέχρι και τον Ιανουάριο του 2023 θα περιλαμβάνει υποθαλάσσιες ερευνητικές γεωτρήσεις σε τέσσερις θέσεις στα βορειοανατολικά και νοτιοδυτικά της Σαντορίνης, καθώς επίσης σε δύο θέσεις εντός της καλδέρας.
Σε κάθε θέση έξω από την καλδέρα, το πλοίο θα ανακτήσει αρκετές εκατοντάδες μέτρα πυρήνα ιζήματος από τον πυθμένα της θάλασσας, προκειμένου να λάβει ένα πλήρες αρχείο της γεωλογικής ιστορίας. Το πλοίο θα επανδρωθεί από περίπου 30 επιστήμονες, 25 άτομα τεχνικό προσωπικό και 65 μέλη πληρώματος. Οι κύριοι επιστήμονες θα είναι ο καθηγητής T.H. Druitt (Γαλλία) και ο δρ S.Kutterolf (Γερμανία), ενώ η επιστήμονας που εκπροσωπεί την Ελλάδα, είναι η αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ Παρασκευή Νομικού, η οποία μελετά εδώ και χρόνια τη θαλάσσια γεωλογία της περιοχής της Σαντορίνης.
Σύνδεσμος με χάρτη γεωτρήσεων και αναλυτικές πληροφορίες της επιστημονικής αποστολής: http://iodp.tamu.edu/scienceops/expeditions/hellenic_arc_volcanic_field.html?fbclid=IwAR1iV6ov4TAaxW5cdz3yAYYu0Gf4uNlQL_3DTJ2LGErDrIps82LrvR23SQg
Πηγή: santorinimagazine.gr
